Bhutan (Królestwo Smoka), niegdyś uważany za ukryty skarb Himalajów, skrywa w sobie enigmatyczny szczyt Gangkhar Puensum. Przez wiele lat ta niezdobyta góra była zagadką, zarówno dla kartografów, jak i wspinaczy. Różnice w mapach i niejasności dotyczące jej lokalizacji przez dekady wprowadzały w błąd i utrudniały planowanie wypraw.
Miejscowi Bhutańczycy od dawien dawna wierzyli w duchową moc tej góry. W ich kulturze Gangkhar Puensum jest uważany za święte miejsce. Według wierzeń to dom trzech duchowych braci, strażników spokoju i harmonii tego regionu. Nazwa w języku dzongkha dosłownie odnosi się do „Białego Szczytu”. Niewątpliwie aura tajemnicy i duchowości fascynuje oraz przyciąga zarówno wspinaczy, jak i podróżników z różnych zakątków świata.
Góra Gangkhar Puensum – terytorialne spory i nieudane wyprawy
Znany również jako Gankgar Pensum lub Gankar Punzum, wierzchołek Gangkhar Puensum wznosi się na 7570 m wysokość n.p.m., dominując nad krajobrazem Bhutanu. To najwyższy niezdobyty szczyt na Ziemi, którego lokalizacja była przedmiotem terytorialnych sporów.
Choć część Gangkhar Puensum znajduje się na terytorium Chin, jej centrum zawsze pozostawało związane z Królestwem Smoka, a dokładniej z dystryktem Gasa.
W 1983 roku władze Bhutanu postanowiły otworzyć się na wspinaczkę górską, co wzbudziło duże zainteresowanie światowych ekspedycji. Próby zdobycia szczytu w latach 80. XX wieku to pasmo kontrowersji i niepowodzeń. Żadna z czterech wypraw nie osiągnęła celu z powodu trudności atmosferycznych, jak i topograficznych.
W 1985 roku japońska ekspedycja Himalayan Association of Japan podjęła się tego wymagającego wyzwania. Niestety ciężkie warunki pogodowe i niebezpieczna wspinaczka zmusiły ich do odwrotu. Podobny los spotkał amerykańską ekipę, która tego samego roku napotkała trudności już na etapie dotarcia do podnóża góry.
Kolejne lata przyniosły jeszcze większe rozczarowania. W 1986 roku zespół z Austrii, odnosząc początkowe sukcesy, ostatecznie musiał zrezygnować z wyprawy z powodu surowych himalajskich warunków. Nie inaczej było z międzynarodową ekipą składającą się z pięciu Brytyjczyków, Amerykanina i Nowozelandczyka. Silny wiatr i obfite opady śniegu uniemożliwiły im dalszą wspinaczkę.
Wspinaczka w cieniu decyzji politycznych
Pomimo początkowego entuzjazmu, rząd Bhutanu szybko zmienił podejście do kwestii wspinaczki. Rok 1994 niespodziewanie przyniósł bardzo złe wieści dla alpinistów marzących o zdobywaniu szczytów, wyższych niż 6000 metrów. Stanowczo zakazano organizowania wypraw w góry wysokie, uzasadniając to koniecznością zachowania szacunku dla lokalnych tradycji.
Zaskoczenie było jeszcze większe w 1998 roku, gdy Chińskie Stowarzyszenie Alpinistyczne pozwoliło na wspinaczkę grupie japońskich alpinistów. Reakcja Bhutanu była natychmiastowa i stanowcza, tym bardziej że lokalni mieszkańcy obawiali się gniewu bogów z powodu czterech wcześniejszych wypraw na Gangkhar Puensum.
Decyzja została szybko zmieniona przez Chiny i pozwolenie anulowano. W 2003 roku Bhutan postanowił całkowicie zakazać wspinaczki na swoim terytorium. Wiele osób uważa, że decyzja rządu została podyktowana troską o duchowe i kulturowe dziedzictwo kraju. W każdym razie Gangkhar Puensum pozostaje wciąż nieodkrytą perłą i czeka na swojego pierwszego zdobywcę.
Choć wspinaczka na najwyższą górę w Bhutanie jest dziś niemożliwa, jej historia nadal inspiruje i przyciąga pasjonatów przygód z całego świata. Fascynujący krajobraz Bhutanu, w połączeniu z bogatą kulturą i tradycją, sprawiają, że kraj ten pozostaje jednym z bardziej wyjątkowych miejsc na Ziemi.
Jeśli fascynują Cię historie związane z górami, odwiedzaj częściej blog Zdobywaj Szczyty, gdzie znajdziesz dużo więcej interesujących opowieści.
